WOKOWICE

______________________________________________________________________________

Wokowice, to miejscowość położona w województwie małopolskim w gminie Brzesko. W latach 1975-1998 należała do województwa tarnowskiego.
Leży 55 kilometrów od Krakowa i 8 kilometrów od Brzeska, na południowym skraju Kotliny Sandomierskiej. Zajmuje powierzchnię 408 hektarów.
Miejscowość znajduje się w pobliżu linii kolejowej wiodącej od Krakowa do Tarnowa i wschodniej granicy Polski. Wkrótce zaś przez tereny Wokowic przebiegnie autostrada A4.

Nie znamy dokładnej daty powstania Wokowic. Natomiast ślady stałego osadnictwa w okolicach pochodzą sprzed 3 tysięcy lat. Wiemy, że w XI wieku istniał już prawdopodobnie sąsiedni Szczepanów. Same Wokowice lokowane zostały najpewniej w końcu XV w., co możemy sądzić po kształcie działek siedliskowych. Należały do radłowskiego klucza biskupów krakowskich, obejmującego ponad cztery łany kmiece i półtora łana wolnego zasadnika. Opisane zostały po raz pierwszy w  1536 roku w "Rejestrze Poborowym", w którym czytamy m.in.: "Vokowicze, wieś biskupów krakowskich, należąca do Radłowa."
Z pewnością tereny te ucierpiały w trakcie najazdu wojsk szwedzkich i siedmiogrodzkich w czasie "Potopu", a później podczas epidemii cholery.
W posiadaniu biskupów miejscowość pozostawała do 1782 r., a najpewniej w początkach XIX w., wskutek licytacji, przeszła w ręce prywatne. Pierwszym znanym właścicielem tutejszego majątku i budowniczym dworu, jest jednak dopiero Stanisław Gniewiński, pojawiający się w 1890 r.
Na historię Wokowic wpływ miało powstanie browaru w niedalekim Okocimiu oraz zbudowanie linii kolejowej w 1856 roku, łączącej te rejony z Krakowem, a później i Lwowem. Wpłynęło to zdecydowanie na rozwój społeczny. W Wokowicach założono np. w XIX wieku straż pożarną. 
W 2009 roku tutejsza jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej obchodziła 120-lecie istnienia. Obecnym komendantem straży oraz sołtysem Wokowic jest Marian Czarnik. Straż, to wiodąca instytucja tej miejscowości. Zarówno ze względu na historię, jak i współczesne dokonania.

Trochę geografii

Miejscowość jest typową "ulicówką", ze względu na położenie budynków mieszkalnych wzdłuż głównej drogi. Otaczają ją głównie pola uprawne. Niedaleko stąd jednak do terenów zalesionych. Najbliżej do lasu Kocień, po drodze na Szczepanów. Lasy ciągną się też dalej na północ, równolegle do drogi na Łęki.

Przez Wokowice przepływają dwa cieki wodne: Uszwica i Uszewka. Ta pierwsza zasługuje na miano rzeki. To prawobrzeżny dopływ Wisły. Uchodzi do niej na 151 km jej biegu. Wypływa zaś z północnych zboczy Beskidu Wyspowego i Pogórza Wiśnickiego, spod wierzchołków Łopusza, Kobyły i Rogozowej, z wysokości ok. 500 m n.p.m.

Pstrąga już nie ma

Rzeka jest silnie zanieczyszczona, gdyż płynie przez obszary gęsto zaludnione.Jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku i wcześniej w Uszwicy żył pstrąg potokowy, jednak działalność kłusownicza miejscowej ludności oraz duże zanieczyszczenie spowodowało, iż obecnie pozostały jedynie znikome ilości tej ryby. Poniżej Brzeska w rzece mało jest śladów życia.
Uszewka, to praktycznie strumyk, który nie wszyscy przejeżdżający przez Wokowice zauważają. Jednak to z pozoru malutka rzeczka potrafi dać się we znaki i wylać na sąsiadujące tereny i drogę.